Visueel Comfort
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Visueel comfort beschrijft de mate waarin de visuele omstandigheden in een ruimte als prettig en functioneel worden ervaren, met name door de invloed van licht, zowel natuurlijk als kunstmatig, en de helderheidsverhoudingen binnen het gezichtsveld.
Omschrijving
Visueel comfort is een belangrijk aspect van bouwfysica en richt zich op het creëren van een comfortabel en productief binnenklimaat door het optimaliseren van de visuele omgeving. Het omvat factoren zoals de hoeveelheid licht (verlichtingssterkte in lux) en luminantieverhoudingen (helderheid in cd/m²) binnen een ruimte. Een te hoge helderheid kan leiden tot verblinding en lichthinder. Om visueel comfort te realiseren, wordt onder andere gekeken naar daglichttoetreding, kunstverlichting, zonwering en het voorkomen van hinderlijke reflecties. Normen en richtlijnen, zoals de 1:3:10 regel voor luminantieverhoudingen in kantoren en ARBO-richtlijnen, spelen hierbij een rol. Een goed visueel comfort draagt bij aan het welzijn, de concentratie en de productiviteit van gebruikers in diverse gebouwtypen, zoals woningen, kantoren en scholen.
Factoren die visueel comfort beïnvloeden
Visueel comfort wordt beïnvloed door diverse factoren. De hoeveelheid licht (verlichtingssterkte) en de helderheid van oppervlakken (luminantie) zijn cruciaal. Ook contrasten, verblinding door direct licht of reflecties, en de verdeling van licht in de ruimte spelen een rol. Daarnaast zijn daglichttoetreding, de kwaliteit van kunstverlichting, en de aanwezigheid en effectiviteit van zonwering van belang. Zelfs het uitzicht naar buiten en de mogelijkheid tot het behouden van privacy kunnen bijdragen aan of afbreuk doen aan het visueel comfort.
Normen en richtlijnen
In de bouw en verlichtingskunde worden normen en richtlijnen gehanteerd om visueel comfort te bevorderen. De 1:3:10 regel stelt bijvoorbeeld dat de helderheid in de directe omgeving van een taakgebied (met relatieve helderheid 1) niet meer dan 3 keer zo hoog mag zijn, en aan de randen van het gezichtsveld niet meer dan 10 keer zo hoog. ARBO-richtlijnen kunnen specifieke eisen stellen aan luminantieverhoudingen, bijvoorbeeld tussen een beeldscherm en een venster met helderheidswering. Metrieken zoals de Daylight Glare Probability (DGP) worden gebruikt om lichthinder door daglicht te voorspellen.
Vergelijkbare termen
Lichtcomfort
Gebruikte bronnen: